Georgische folklore

Wat het Bolshoi in Rusland is, is Sukhishvili in Georgië. Alleen dan in de folkloredansen. Elk optreden neemt het publiek mee langs alle provincie’s die Georgië rijk is, verbeeld door de bijbehorende locale dans, klederdracht en muziek. Dit gezelschap geeft al dansend een reis door Georgie weg. Op het internet las ik dat hun verhaal wordt omschreven als “the story about fight, suffering and heroism of Georgian nation!..portraying the Georgian soul!.” Het ensemble is wereldberoemd en schijnt in alle continenten te hebben opgetreden. Bof ik even dat ze tegelijkertijd met mij in Batumi waren. ’s Ochtends vertelde een Russische vrouw mij over haar ervaring de avond tevoren in het theater. Dat het ongelooflijk is. Dat ze zo blij was dat ze eindelijk dit gezelschap in levende lijven had gezien. En dat ik er zeker heen moest. Hun laatste voorstelling in Batumi zou die avond zijn. Zitplaatsen waren er niet meer, maar voor 5 lari kon ik een sta plek kopen. En zo bevond ik mij die zaterdag avond de 18de in de schouwburg van Batumi kijkend naar een optreden van het wereldberoemde Sukhishvili ballet.

Het doek gaat open en achter op het podium zitten acht muzikanten, waarvan drie percussie. Verder geen decor. De ritmische muziek zwelt aan en 24 mannen en 9 vrouwen snellen het kleine toneel op. Het toneel is te klein voor het immense gezelschap, maar deze 33 dansers zorgen al voor een verbazingwekkende show. Folklore is erg specifiek - je moet er van houden. Meestal gaat mijn voorkeur uit naar andere vormen van ballet, maar dit optreden heeft wel wat spectaculairs. Juist het feit dat 33 dansers tot in perfectie synchroon bewegen geeft een indrukwekkend schouwspel. En met spectaculairs bedoel ik; rook, messen, vuur en zwaarden. Al dansend en springend vallen de mannen elkaar aan, een soort van zwaarddansen, terwijl de vonken in het rond vliegen. Het is inspannend, want na een paar minuten hebben de mannen rode konen en drupt het zweet langs hun haar. Af en toe doet het geheel meer aan acrobatiek dan aan dans denken. Het is macho, het is woest en het is stoer. Ik kan me goed voorstellen dat kleine jongetjes hier wel graag op ballet willen. Vrouwen zweven als feeën over het podium. Daar waar de tenen van de vrouwen onder lange rokken verhuld zijn, gebruiken de mannen ze voor onnatuurlijke poses. De tenen lijken wel naar binnen geknakt. Ik probeer mijn tenen in zo’n positie te krijgen, het lukt niet want halverwege doet het al pijn. Laat staan als je erop staat te springen! Of ik het aan zou raden? Ieder heeft zijn eigen smaak. Het is zeker een groot duizelingwekkend festijn en bekijk vooral het volgende promofilmpje. Lijkt het je wat? Ze zullen vast een keer naar Nederland komen.

Aan de Zwarte Zee

Daar aan de Zwarte Zee - waar het water kristal helder is, daar waar kiezelstranden blinken, daar waar palmbomen pronken, daar waar strandtenten wenken. Daar aan de Zwarte Zee, waar afhankelijk van het jaargetij je dolfijnen, kwallen, vissen en mosselen bij moet denken. Daar is de zomer op zo’n best. Daar kun je in volle teugen genieten van al dit pracht en praal al zittend op een rotsblok, wegdromend kijkend over de zee, terwijl in de verte de Turkse kust lonkt en de geur van vers gebakken mosselen je geurzintuigen prikkelt.

Aan tafel zitten toosten en dineren, dat is waar Georgiërs goed in zijn. Het zijn de Bourgondiërs van de Zwarte Zee. Toosten op gisteren. Toosten op vandaag. En toosten op morgen. Dit al onder het toeziend oog van de Tamada, die het tempo bepaalt. Zo kan men makkelijk uren doorbrengen, terwijl de ene lege chacha fles wordt vervangen door de andere.

En als er geen tafel in de buurt is, dan verzint de Georgische levensgenieter wel een creatieve manier om de goddelijke spijzen van de Zwarte Zee te nuttigen. En zo gebeurde het dat op een vroege zondagochtend, na de avond tevoor zwaar te hebben getafeld, twee Hollandse meiden en twee Georgiërs uit een busje stapten in Sarpi. In plaats van de menigte te volgen naar het kiezelstrand, waagden zij hun leven over rotsen en klippen. Als jonge berggeiten sprongen de Georgische mannen over de keien, als bibberende konijnen volgden de meiden. Telkens bleek dat het eindpunt achter nog één steile klif lag. En eenmaal daar begon het echte werk pas. Er moest gejaagd worden. En wel op mosselen. Gewapend met mes en plastic tas doken de Georgische mosselmannen de Zwarte Zee in. Menig onderwater rotsblok werd ontdaan van zijn mosselbekleding. Een tasje vol was de oogst.

En wat is er nu beter dan de prooi ter plekke te boenen en op te bakken. Terwijl de een zich over de mosselen ontfermt, wakkert de ander een vuurtje aan. De meiden vinden dit allermachtig prachtig en kijken vol lof toe. Het vuur brandt al lekker en de mosselen sidderen in de pan.De bierfles (plastic, inhoud 2 liter) wordt aangebroken en het feest aan de Zwarte Zee kan beginnen.

Wist je dat?

- het Georgische alphabet 33 letters heeft
- er geen hoofdletters zijn
- er drie verschilende 't'zijn
- combinaties met vier medeklinkers heel normaal zijn
- je als stotteraar waarschijnlijk georgische wodka (chacha) in plaats van thee krijgt (chai)
- je als Nederlander hier je tong over breekt
- er zowel een lari munt als lari briefgeld is
- dit ook geldt voor de 2 lari
- de vijftige cent zelfs twee verschillende munten heeft
- dit allemaal erg verwarrend is
- je een muts op moet naar het strand als de zon aan de zenit staat
- het moederinstinct van anderen je van alle kanten belaagt
- je toch echt jong moeder moet worden hier
- warm water een grote luxe is
- dat ookal als het 40 graden buiten is, een koude douche koud blijft
- de Georgische keuken heerlijk is
- aan tafel zeker de chinkali niet mag ontbreken
- er veel zwerfhonden zijn
- de Georgische vlag wit met rode kruisen is
- het in Georgië heel normaal is om met 17 personen op 80 vierkante meter te wonen
- er in Tbilisi een George W. Bush straat is
- mama papa in het Georgisch betekent
- de service te wensen overlaat
- terwijl de gastvrijheid uitzonderlijk is
- Sandra Roelofs hier woont
- zij ook Nederlandse is
- gouddetectors hier verboden zijn
- stroopwafels hier een gat in de markt kunnen worden
- dit nog maar één procent is van alle wistje datjes die Georgië te bieden heeft.

Bedelaars

“ Beken het maar, één cent heb je zeker wel,” lispelt een achtjarig meisje, terwijl ze je met grote bruine reeën ogen aanstaart. Diepe donkere blik, overgoten met ironie. Ovaalvormige ogen, die veel gezien hebben. Het meisje zucht vermoeid. - Hoe lang zouden haar dagen zijn? Zou ze daadwerkelijk afhankelijk zijn van die ene cent? Zou ze tot een bende behoren, zoals in Slumdog Millionaire zo duidelijk is geschetst? - Het kind wiebeld ongeduldig van haar ene been op haar andere, van haar ene blote voet op haar andere, die zich verhullen onder haar rafelige, smoezelige overal. Haar ene hand heeft ze als een kommetje gevouwen en schudt die op en neer. Met haar andere hand veegt ze van stof dof geworden zwart grijs haar uit haar gezicht. En alsmaar blijft die blik je doorboren.Wat te doen? Haar geld geven, iets te eten kopen of negeren? Elke keer twijfel ik weer en weet ik dat die ene lari eigenlijk niets oplevert. Ik hoop dan vurig dat op een gegeven moment de Georgische regering zijn zich over haar lot zal ontfermen.

De wijk waar ik woon, Vake, wordt beschouwd als een gegoede buurt. Daardoor zijn er veel bedelaars te vinden. Ze belagen auto’s, die voor het stoplicht staan te wachten. Zitten op straat met een heiligbeeldje. Spreken het winkelend publiek aan. Zo hebben een broer en zus de straat voor mijn huis als werk terrein. Als je voor de groenten en fruit kraam van Populi staat, sluipen ze op je af en omringen je. Terwijl de medewerkers hun wegjagen, hebben ze soms wel geluk. Zo zag ik gister hoe broer en zus van een dame van stand beide een munttstuk kregen. Alleen kreeg het meisje 2 lari en het jongetje 1 lari. Drama. Het broertje liep rood aan van woede, begonnen te stampen en te huilen omdat dit onrechtvaardig is. Met moeite kreeg zijn zus hem weggesleurd, voordat de scene nog genanter werd, maar haar twee lari stuk had ze mooi wel al veilig weggeborgen.

SATC: Samen (Femke & Lija) @ the city

We liggen op een tijgerprint laken. De laptop op schoot. De cocktail afwezig. De hitsige Georgische mannen buiten de deur. Ze kunnen nog zo hard toeteren... Een oase van rust op 10 vierkante meter in een miljoenenstad, die Tbilisi heet. De geuniformde mannen lagen letterlijk in het park voor het oprapen (het beschermen van Joe Baiden wordt uiterst serious genomen). Of stonden in rijen van vier voor ons, ons niet uit het oog verliezend. Wij, samen, tegenover veertig soldaten. Als eerste vallen de grote neuzen op, wat mogelijk iets zou kunnen verhullen over de grote van een ander lichaamsdeel. We kijken verlekkerd. Vervolgens dwaalt onze blik af naar beneden en stuitten we op de mond. Strak gespannen, er mag geen glimlachje vanaf, want de soldaten zijn in dienst. Zodra Baiden voorbij is gereden, vliegen de ‘ghelloooo’ en ‘ghow are you’ je om de oren en lost de barricade op. Het park, zoals bijna het gehele centrum, is gesloten en wordt bewaakt. Alleen hoog geëerd Amerikaans publiek mag vandaag genieten van bezienswaardigheden. Maar voor charmante dames, die enkel met lieftallig glimlachjes en ‘I don’t speak Georgian’ communiceren, smelten protocolen en gaan tanks opzij. Stonden voor het park de soldaten strak in het gelid, in het park was de sfeer al meer ontspannen. Zo werd er gedronken, gerookt, gekaart en geslapen. Maar alleen al door het ruisen van onze rokken staakten zij al hun ‘bezigheden’ en plots konden wij ons wanen in een prive harem van geuniformde mannen. Hongerige blikken alom. Een overdosis aan testosteron vibes. Dit is zelfs voor ons te veel en we besluiten onze honger op een andere manier te stillen; twee witte wijn en een gatchapuri, alsjeblieft.

Nummerborden

Georgische nummerborden bestaan uit drie latijnse letters gevolgd door 3 cijfers. En dit levert vaak herkenbare combinaties op. Zo hebben vele nummerbord een televisiekanaal: BBC, ZDF, SBS. Of de afkorting voor steden: AMS, TBS, LED, NYC. Ook komen er gewoon korte woorden voor, die voor mij als Nederlander best grappig zijn. Zo reed WAT DAN voorbij en haalde DAN HOE weer in. Vaak kan men hier ook een nummerbord bestellen. Zelf zou ik dan wel LYA007 willen.

Strandvolleybal

Op tien kilometer afstand van Batumi en op 5 kilometer afstand van de Turkse grens ligt het dorpje Gonio. In de zomermaanden is het vergelijkbaar met de costa brava en heeft elke strandtent zijn eigen avondprogramma. Maar dat is voor toeristen. ’s Zomers komen ook alle kinderen en kleinkinderen van de inwoners hier vakantie vieren. Zo is er de ‘oude garde’, die al jaren het strand en bijbehorend volleybalveld in Gonio domineren. Maar dat betekent niet dat ze niet worden uitgedaagd door de jongens van een jaar of twintig, die staan te poppelen om het heft over te nemen. En deze battle speelt zich af op het volleybalveld. Als het spel in volle gang is, blijkt dat er een ware toeschouwerstribune is gevormd. Van alleen mannen en ik. De oude garde staat op winst. De jongeren verbijten zich en proberen extra energie te krijgen door al rokend te volleyballen. Voor mij onverstaanbarekreten vliegen over het veld. Als de bal buiten het speelveld belandt, dan staat daar al de jongste ‘garde’ van 5 tot 8 jarige knulletjes klaar, die hun eigen strijd uitvechten om de bal terug te brengen bij de grote jongens. Als de strijd is gestreden en de oude garde hun plek en recht als oudste op het volleybalveld hebben geprolongeerd, lopen ze met z’n allen, elkaar al op de schouderkloppend, richting een hutje om daar hun overwinningsjoint te roken. Een echte mannenaangelegenheid en dus duik ik lekker de zwarte zee in.

Roadtrip Tbilisi – Batumi

De reis van Tbilisi naar Batumi is er een over 400 km, langs gebergtes, dwars door valleien, langs kilometers verlaten gebied, akkers, wijngaarden, bossen en over beekjes, voorbij kerken, ontmantelde sovjet fabrieken en ruïnes, langs dorpjes en de grote steden Gori, Kutaisi en Ozurgeti. Het is een lange tocht daar 90 km toch eigenlijk wel de max is. Het is een gevaarlijke tocht daar Georgiërs er hun eigen rijgedrag op na houden. Soms zult u zich afvragen: “ Dit is toch een eenbaansweg?”. De wegmarkering, die meestal wel aanwezig is, spreekt vaak een andere taal dan de weggebruikers. Als u ooit deze route aflegt, kijk dan vooral goed om u heen, want er is van alles te zien. Zo loopt er het volgende los op en langs de weg: koeien, varkens, paarden, honden, ganzen, eenden, kippen, mensen en als laatste zijn er altijd nog de spelende kinderen. In Nederland of Frankrijk kom je zo af en toe wel een bordje tegen die waarschuwt voor loslopend vee, maar uiteindelijk kom je ze niet tegen. Hier wordt er om de 5 kilometer voor gewaarschuwd en kun je er zeker van zijn dat een van bovengenoemde dieren dezelfde weghelft gebruikt als jij. Een ander interessant bord is de afstandsaanduiding. Op meerdere plaatsen neemt het aantal af te leggen kilometers toe, terwijl je toch echt vooruit bent gegaan.
Tevens wordt er langs de weg van alles verkocht, zowel in bewoond als onbewoond gebied. En in elke streek worden producten/ goederen verkocht, die typerend zijn voor dat gebied. In volgorde van verschijning kan het volgende aangeschaft worden; groente & fruit, brood, mais, honing, hangmatten, manden, aardewerken potten, fruit & groente en tot slot strandspullen. Onderweg reden we langs een ielle man van in de veertig op blote voeten met enkel een hakbijl. Waar zou die vandaan komen en waar zou die naartoe gaan? Even later reden we langs runderen, die bij de horens waren gevat en voor een sleepcontructie waren gespannen om zo boomstammen te vervoeren.
Langzaam begon het te schemeren en rond 21 uur was het pikkedonker. Geen verlichting op de koplampen na, terwijl het wegdek zo af en toe te wensen overlaat, haarspeldbochten geen uitzondering zijn, vrachtwagens volop gebruik maken van de tegenovergestelde route en kippen( en andere dieren) nog niet op stok gaan. Zo af en toe reden we langs een fietser, wat mij deed beseffen hoe belangrijk het is om licht op je fiets te hebben. En als de donkerte niet voor genoeg spanning zorgde, begon het zo nu en dan ook te onweren en te bliksemen. Het werd echt eng toen een hond onverwachts de weg overstak, waardoor de auto moest uitwijken naar de andere baan, terwijl er een vrachtwagen, wiens koplampen steeds meer verblinden, al toeterend op volle vaart dichterbij kwam. Op het nippertje lukt het terug te zwiepen naar de eigen weghelft. Terwijl het gebeurde zat ik van angst verstijfd in mijn stoel en kon ik enkel waarnemen. Eenmaal gerealiseerd wat er gebeurde en terwijl de schrik nawerkte, moest ik een traantje wegpikken van angst en heb ik besloten deze route nooit meer in het donker af te leggen. Volgende week nemen we mooi de trein!

Vaarwel Coca Cola- Hallo Natakhtari

Bij frisdrank denk ik al snel aan de coca-cola, sprite en fanta's op deze wereld. Alle herkenbaar aan hun specifieke felle kleur en hoog suiker gehalte. En op een warme zomerdag is een fizzy drink met ijsklontjes zeer aangenaam. Hoewel deze frisdranken ook hier in Georgië te vinden zijn, laat ik ze links liggen. Er is hier op de markt namelijk een ander soort frisdrank, geextraheerd uit fruit. Alle vallen onder het Natakhtari concern. Zo zijn er de smaken sinaasappel, peer en druif. Maar de lekkerste zijn wel de cream en tarragon. Geen idee waar cream van gemaakt is en bij tarragon weet ik alleen dat het een grassoort is, waarbij het drankje er gif groen uitziet en doet denken aan absint. Maar wat een prikkelende zinderende sensatie als deze bubbels door je mondholte dansen. Werkelijk verfrissend. Zou ik marketing hebben gestudeerd, dan zou ik me vol overgave op een campagne storten om met deze limonade de Nederlandse markt te veroveren.

Ode aan Phoebe's Smelly Cat

O smelly cat, smelly cat. Dit verhaal speelt zich af op een avond, omstreeks klokslag tien op een terras van een authentiek bistro net buiten het centrum van Tbilisi. De sterren fonkelen. De buren zetten een Georgisch meerstemmig gezang in. Op tafel staan schalen gevuld met gatchapuri, salade, lavash, ginkali, gagtasgbili en een fles targun. De welriekende geur van deze spijzen zou totaal beslag moeten leggen op de zintuigen, maar deze worden afgeleid door het jammerlijke gemiauw van een zwerfkatje. Dit scharminkelige schepsel wrijft met haar gekromde rug langs de tafelpoot, terwijl ze zielsverscheurende kreten slaakt. Het beestje is klein, smerig en riekt onfris. Ik moet denken aan het liedje van Phoebe Buffay uit Friends. En neurie zachtjes: "smelly cat, smelly cat, it's not your fault". Terwijl ik deze ode zachtjes ten gehoren breng, komt het wezentje almaar dichterbij totdat ze bijna opschoot wil springen. Ze is vunzig, vuil en ze stinkt. Ze kijkt me doordringend aan. Ik zal Phoebe's vraag:" What are they feeding you?" beantwoorden; een heerlijk stukje smakelijk gagtasgbili. Met een schielijke sprong keert ze me de rug toe, grijpt het stuk kip vast en peuzelt het enkele meters verder op. Waarna ze de zelfde truc bij het volgende tafeltje uitprobeert.

p.s. interessant blijft wat de voedsel & warenauthoriteiten van dit diertje in een bistro vinden.

In overvloed

Het maakt niet uit of je over brede bouvelards of kleinere steegjes loopt, overal loop je langs een overvloed aan Populi winkels. Waar je kijkt zijn omwisselpunten. Van net aangeklede kantoorten tot schamele luiken met een bord exchaenge er boven. En elk omwisselpunt hanteert zijn eigen koers. Ik wacht op het moment dat er twee zijn met een dergelijk groot verschil, dat ik gewoon met winst geld van de ene valuta in de andere kan wisselen en weer terug. Over je gezondheid hoef je je ook geen zorgen te maken. Apotheken zijn 24/7 open. De pharmaceutische wereld is in handen van een aantal grote ketens. Binnen ziet het er allemaal steriel uit. De verkoopsters staan achter door glas afgeschermde toonbanken. Vaak gezellig met z’n drieën of vieren. Ook aan groenten en fruit geen gebrek. Op elke straathoek staat wel waar uitgestalt. Weliswaar niet overal even mooi bij Populi en niet overal hebben ze een elektrische weegschaal, maar overal zijn het puur natuurlijke producten. Zo zegt men. Een ander typerend verschijnsel voor de straten in Tbilisi zijn in zwart gehulde oma’tjes met weggestoken grijs haar onder een zwarte doek, die ongepelde zonnebloempitten en hazelnoten verkopen. En als laatste is er een overvloed zonnepitschillen, die een spoor achterlaten van waar oma’tjes klant na aankoop naartoe is gegaan.

Katie Melua

Georgië is trots op haar beroemdheden. Zo ook op Katie Melua, ofwel gewoon Katie zoals ze haar hier noemen. Binnen no time waren alle kaartjes voor haar benefitconcert uitverkocht. Uiteraard was dat al lang voor mijn aankomst in Tbilisi. Toch wilde ook ik deze Georgische beroemdheid wel eens met eigen oren horen. Op goed geluk begaf ik me dinsdagavond naar het concertgebouw aan de Rustaveliboulevard. Wat een prachtige locatie voor een concert, daar waar normaliter de sterren van de hemel worden gedanst en gezongen. Gelukkig was ook hier om de hoek van het gebouw een mannetje te vinden met kaarten.

Iets verlaat vind ik een plekje op het tweede balkon, terwijl piece by piece al door het gebouw galmt. Uiteraard niet het plekje dat op het kaartje staat. De zaal, die helaas niet is voorzien van een airco installatie, is overladen met fans, belangstellenden en diplomaten. Ik ben blij dat ik meegenieten van de heftig zwiebende waaiers van de dames voor mij.

Op het podium staat Katie. Omringd door een vleugel, drumstel en basgitarist. Op de achtergrond worden wat licht bundels geprojecteerd. Heel bescheiden allemaal. Katie zelf is een spring in ’t veld, als een klein meisje huppelt ze over het podium. Haar stem is zuiver zoet. Ze draagt een zwart jurkje met een grote rode corsage. De verschillende chansons worden in het Georgisch door Katie uitgelegd en aan elkaar gepraat. Ookal is het slecht te zien vanaf het tweede balkon, het lijkt alsof haar ogen twinkelen. Na elk liedje bedankt ze de zaal met een verlegen uitgesproken didi madlobt. De zaal gaat echt los als Katie een bekend georgisch liedje uit een kinderfilm solo met slechts akoestisch gitaar ter gehoren brengt. Staande ovaties, zinderend bravo geroep. Katie wordt overladen met gladiolen, rozen, irissen, anjers.

Na afloop van het concert komt Georgisch tenor Burtjuladze naar voren om Katie te bedanken en vertelt dat Katie een huis heeft gekocht voor een arm gezin. Alle zevven kinderen en moeder komen het podium op en omhelsen Katie. Een aandoenlijk gezicht. Als toegift krijgen we nine million bicycles te horen. En dan zit het er na 1,5 uur echt op en moeten we de prachtige zaal verlaten. De spontane actie van een gokje wagen resulteerde in een mooie avond.

Vandaag treed Katie op in Batumi. Daar kan ik uiteraard niet bij te zijn. Maar terwijl ik ’s avonds door de afgekoelde straten van Tbilisi dwaal, schalt er uit elke geluidsbox Katie’s zoet meeslepende stem.

Boodschappen doen als verkoeling

Het zal nog wel even duren voordat ik gewend raak aan de hitte (als dit al gebeurt).

Binnen is het net uit te houden, dankzij mijn nieuwe beste vriend Mr. Crown. Een ventilator met drie standen, die voortdurend een rusitg brommend geluidje achter mij verspreid. Wat zou het heerlijk zijn als hij mij op de voet kon volgen. Maar zodra ik de straat op ga, bekoeld onze vriendschap, terwijl mijn behoefte juist dan oververhit is.

Het is wederom 33 graden, maar het voelt aan als 40. Ik begeef me alleen in deze hitte om boodschappen te gaan doen. Eerst even rustig de tijd nemen om te acclimatiseren. Gelukkig is er aan de overkant van de straat een Populi. Populi is een wijdverbreide supermarktketen. Herkenbaar aan de geel-oranje kleuren en de keurige uitstalling van groenten en fruit voor de winkel. Waarom de kleur oranje is opgenomen in het winkeldesign, wordt bij binnenkomst meteen duidelijk. Je loopt direct tegen een schap met brinta, havermout en cornflakes aan. Als je de hoek omgaat, staan daar de stroopwafels, jan hagel koekjes verpakkingen, pindakaas- en nutellapotten en de carvan cevitan limondaflessen. Het enige verschil is het prijskaartje dat wel 5 keer hoger kan zijn dan in Nederland. Ongelooflijk. Ik denk dat ik in de winkel de enige ben, die kan lezen wat er op de verpakking staat. Helaas is het assortiment beperkt en krijg ik het idee uitgebuit te worden. Daarom toch maar een bezoekje naar de enige grote hypermarket, de intermarche van Tbilisi, Goodwill te gaan.

En wat een beloning is dat. Wat een heerlijk koel temperauurtje hangt daar, alleen daarvoor is het al de moeite waard. Je hebt er echt alles. Op een ding na. Verse melk. Spring je een gat in de lucht als je het in de intermarche tegenkomt, hier komt het gewoon niet voor. Het verzuurt te snel. Hopeloos vraag ik of het misschien ergens anders te krijgen valt – want wat zou men dan eigenlijk hier aan brinta hebben?- maar een Engelse medeshopper verteld me glimlachend: “ Verse melk kom je niet tegen- hier in Tbilisi. Je bent hier zeker nieuw.” Verslagen ga ik in de rij voor de kassa staan. Geen melk. Maar mijn teleurstelling wordt al snel omgezet in verbazing. Mijn aankopen worden namelijk netjes, per categorie (groenten&fruit/ vleeswaren/ granen etc) in plastic zakken gestopt. Meteen gaat het door me heen wat een service, wat een verspilling, wat een ineffeciëntie, wat een verborgen werkloosheid. Maar aan de andere kant, deze meisjes (het zijn alleen maar meisjes) hebben teniminste wel werk.

Betreffende de melk, ondertussen weet ik hoe ik aan mijn melk kan komen. Vroeg in de ochtend trekken oude oma’tjes uit nabijgelegen dorpen de stad binnen om de zeer verse melk van hun kostbare koe te verkopen. Hitte of geen hitte, voor een heerlijk glas melk ga ik morgen opzoek naar de oma’tjes en laat ik Mr. Crown achter.

p.s. een enorm voordeel van deze hitte is dat je was binnen 30 minuten kurkdroog is.

Geland

"This is your captain speaking" schalt het door het vliegtuig. De reis Amsterdam- Tbilisi van vliegtuigmaatschappij Airzena is ondertussen 1,5 uur gaande. We vliegen op schema, terwijl we toch echt een uur later dan gepland opstegen. Het vliegtuig zit bomvol. Sommigen slapen, sommigen drinken een fles Jack Daniels leeg en weer anderen zingen uit vollen borst het Georgische liefdeslied 'Suliko'. Gezellig.

En inderdaad, met een uur korter vliegen, landen we op tijd op Tbilsi Airport. (Waarom kan het niet altijd zo snel...Hebben we dan meer brandstof verbruikt? Is het gevaarlijker? Ik weet het niet.) De douane heet me van harte welkom en wenst me een uitzonderlijk goed verblijf in Georgie toe en ik sta buiten. Buiten in de smeltende hitte. Pff, 33 graden in toch echt wel warm.