Terugvlucht

Het is vroeg, te vroeg. En het is druk op dit late tijdstip in de nacht of dit vroege tijdstip in de ochtend in de vertrekhal van Tbilisi airport. Er staat een lange rij voor de balie Amsterdam. De rij kenmerkt zich door chaos en ongeregeldheid. Ik zucht vermoeid en denk terug aan de avonturen van afgelopen maand, die ik via deze blog gedeeld heb. Ik heb veel gezien. Ik heb me vaak verwonderd. Het raadsel Georgië is een beetje meer ontrafeld. Het is mooi geweest. Nu is het tijd om terug naar huis te gaan. Samen met deze curieuze figuren.

Een stukje achter mij in de rij staan drie Nederlanders, die nauwelijks verstaanbaar Nederlands spreken. Het zijn bijzondere typetjes. Alledrie rond de vijftig. Een kledingstijl is onmiskenbaar afwezig of omschrijfbaar als onooglijk. Sandalen met witte sokken, slobberbroeken, in kleur niet bijpassende T-shirts, ketting om de nek, kort geschoren haar. Zij worden vergezeld door vrouwen, die niet te omschrijven zijn als dames. Ze zijn niet typerend voor de Georgische vrouwen, die ik hier ben tegengekomen. Getoupeerd geverfd haar, gehuld in te strakke kleding, met lange gelakte nagels, op hoge haken met een schele stem. En vergeet vooral de glitters op de kleding niet. De vrouwen zijn locale en zijn meegekomen om de mannen uit te wuiven. Een staat handje handje met de langste Nederlander. De liefde spat er niet vanaf. Ik vraag me af of dit bruiden uit de Kaukasus zijn.

Voor de balie staat een Armeens gezin, dat gezien de hoeveelheid bagage bezig is met een volksverhuizing. Het woord gezin betekent hier niet alleen vader, moeder en kroost, maar ook opa, oma en tante. De aandacht van al deze volwassen is gericht op de kleine dondersteen van 3 jaar in een campingsmoking die alle kanten uitschiet. En het voor mekaar krijgt om hard door zijn speen heen te krijsen. Telkens springt er een ander uit de groep om de kleine bij zijn lurven te grijpen. Pas als het jochie hardhandig is aangepakt en overdonderd is door deze aanpak, is hij even muisstil.

Er staat een man voor mij, die een watje achter zijn oor heeft zitten. Rare plek om een watje te dragen. Hoe blijft dat eigenlijk zitten, zo zonder pleister. Ik kijk wat beter en zie dat het geen watje is, maar kauwgom.

Vreemde klanken komen van een 'bink' iets verder op. Gelikt, klein en kaal. Voorzien van de nieuwste trends en gadgets. Hij staat nonchalant wat te spelen met de nieuwste iPod, die luid Engelstalige liedjes door zijn oordoppen laat schallen. Zelf verbuigt hij de tekst tot vreemde klanken en zingt deze ongegeneerd.

Een man en vrouw moeten afscheid nemen voor de douane. De vrouw ziet er uit als een zakenvrouw. De mimiek van de man verhuld dat hij ergens niet tevreden mee is en dat het hem veel moeite kost om zijn woede op te kroppen. Waarschijnlijk wil hij niet in schelden uitbarsten zo voor haar vertrek.

Een baby huilt onafgebroken en een man peutert in zijn neus. Tja, een hoop vreemde figuren op deze door vertraging getergde vlucht A9651. Maar goed, het is ook wel begrijpelijk, wat wil je dan ook van mensen verwachten met een vlucht op dit tijdstip.
Drie uur later dan verwacht sta ik om 11 uur op schiphol. Ik ben weer terug in Nederland. En eerlijk toegegeven, ik heb het wel een beetje gemist. De deuren slaan open en daar staan mijn vriendinnen te wachten. Hoogste tijd om alles nog eens de revue te laten passeren boven een kop verse DE koffie.

7 augustus

Al enige dagen wist ik dat er wat zou gebeuren op 7 augustus. Wat precies wist ik niet en kon ik ook nergens terugvinden, maar dat men stil zou staan bij de gebeurtenissen een jaar geleden was zeker. En ik dacht, dit zou best een mooi onderwerp voor BNN Exit Holland kunnen zijn. Een van hun redacteuren dacht hetzelfde en zo vertrok ik 7 augustus om 12 uur naar de Rustaveli, waar alles zou gebeuren. Mijn opschrijfschrift paraat, want ik moest voornamelijk verslag geven over persoonlijke impressies.

Om 12 uur was het nog erg stil. Er waren meer cameraploegen en journalisten dan burgers. En ook het weer zat niet mee. Het regende pijpenstelen en er was geen overdekt plekje te vinden op het herdenkingsterrein. Na twee uur waren de donkere wolken verdreven en brak langzaam de zon door. Tegelijkertijd stoomden de mensen richting de hoofdstraat uit verschillende gebieden: Tbilisi, Gori, Tschinvali, Abchazië, Tsjetsjenië,

Op de Rustaveli was de 226 jarige relatie tussen Georgië en Rusland weergegeven. Er waren foto’s en informatieborden om de aantal meters neergezet. Op sommige borden was documentatie materiaal uit de tijd van de repressie die nog nooit tentoongesteld was. Het begon met het Giorgitraktaat in 1783 en eindigde op het plein van de vrijheid met augustus 2008. Dat de tentoonstelling eindigde op het plein van de vrijheid was niet zomaar. De gehele opzet, met tijdschema, had als doel om de interesse van Rusland in dit gebied duidelijk op een rijtje te zetten. Nergens wordt er uitleg gedaan over wie begon of schuldig is, maar door te eindigen op het plein van de vrijheid geven ze symbolisch toch hun antwoord op de vraag: “Wie is er begonnen?”

Wat me het meeste opviel was de stilte. Groepjes mensen stonden geluidloos voor de foto’s. Ieder nam er zijn eigen tijd voor en liet het stilletjes inwerken. Zoveel mensen waren samen gekomen om te laten zien dat ze vrijheid willen, dat ze emotioneel, psychisch en fysiologisch geraakt zijn door de bloedige verschrikkelijke gebeurtenissen. En om dan die stilte te aanschouwen: daar spreekt een grote kracht uit en wil uit.

Het was duidelijk te zien dat veel mensen de afbeeldingen op de foto’s van dichtbij hebben meegemaakt. Sommigen wilden er niet over praten, anderen wilden me maar al te graag duidelijk maken dat Rusland Georgië niet los wil laten en dat deze situatie al veel te lang duurt. Ook merkte ik dat er een verschil was tussen de reactie van mijn generatie en de oudere generatie. Voor mijn generatie was het de eerste keer dat ze zo bewust en volwassen een oorlog hebben meegemaakt. Het was nieuw en maakte hen zenuwachtig. Ze waren angstig en de angst keerde terug bij het memoreren. Ze dachten dat dit nooit meer zou gebeuren en weten nu niet zeker wat er nog zal komen. De oudere generatie herinnert zich meer. Voor hen gaat het niet alleen over vorig jaar, maar ook 10 jaar daarvoor, en 20 jaar eerder en ... Het stapelt zich op en het was altijd zo. Zij noemen het ook geen oorlog, maar occupatie.

Wat mij erg heeft geraakt was het feit dat sommige in snikken uitbarsten bij de herinnering aan de ijselijke gebeurtenissen. Hier had ik niet op gerekend. Hier was ik niet op voorbereid. Wat moet je zeggen als iemand bang is en nog steeds de straaljagers ’s nachts kan horen? Wat moet je zeggen als iemand je vertelt dat ze niets weet over het lot van haar broer en vader weet? Wat moet je doen als je de pijn in iemands ogen ziet?

Uiteindelijk bleek dat bijna elke tweede radio-uitzending aandacht had besteed aan deze herdenking. En aangezien Exit Holland pas om 21:30 werd uitgezongen, was er besloten een ander onderwerp te kiezen. Een overload aan nieuws vanuit Georgië in Nederland. Het klonk me haast onwerkelijk in de oren. Maar na de verhalen die ik vandaag heb gehoord, begrijp ik een stuk beter wat voor impact deze vijfdaagse oorlog in de eenentwintigste eeuw heeft gehad en dat het feitelijk alleen maar verliezers heeft opgeleverd.

Borjomi

In Borjomi staat een huis. Het huis van Manana. Het ligt aan de rand van het bos. ’s Nachts huilen de wolven voor de ramen. Slangen schieten sissend onder je voeten vandaan. Nog voor de dauw van het mos verdwenen is, schieten de paddestoelen uit de grond. Ranke naaldbomen zover het oog reikt. Manana woont er alleen in de zomermaanden, tijdens het hoogseizoen.Dit jaar woont ze er voor het eerst. Vorig jaar eind juli was het huis af. De kosten waren hoger dan verwacht en daarom besloot ze de bovenste drie verdiepingen te verhuren. Vlak voor ze open zou gaan, brak de oorlog uit. De verkoolde boomstammen op de helling aan de overkant doen nog altijd denken aan deze gebeurtenis. De kamers zijn geen luxe. Drie bedden en een stoel per kamer. Verder een hurktoilet op elke verdieping en een douche buiten. Beneden is de gemeenschappelijke woonkamer. Daar verzamelen zich alle gasten als het donker wordt. Sommigen spelen kaarten of domino, anderen kijken naar een schreeuwende televisie en weer anderen proberen een twee jarig jongetje te voeden. Manana loopt rond met maïskolven en watermeloen en is tevreden met de klandizie.

Borjomi is beroemd. Het is het Spa van de Sovjetunie. Uit alle Sovjetrepublieken trok en trekt men naar dit plekje om te kuren en te helen. Zelfs de tsaar was er een geregeld gast. De lucht is er schoner dan schoon en doet wonderen voor astma en bronchitispatiënten. Het fenomenale Borjomi water verhelpt maag en darm klachten. Het komt rechtstreeks uit de grond. Het is lauwwarm en ruikt naar rotte eieren. En heeft een zeer specifieke smaak. Ik kon slechts met een vies verafschuwd gezicht één slok doorslikken. En het koste me moeite om dat binnen te houden. Deze slok voelde als een eenmalige overwinning. Voor mijn gevoel was die ene slok vergelijkbaar met het volume van een volle badkuip. En dat terwijl er mensen naast mij vijf liter flessen vulden met dit genezende water. Ze lachen me bemoedigend toe: “Toe maar meisje, het is gezond. Je went wel aan de smaak.” Als het zo super ultra gezond is, heeft dit ene slokje vast al voldoende uitwerking.

Het ronde park

Op de grens tussen de buurt Vake en Verre ligt het ronde park. Men zou het ook parkje kunnen noemen aangezien men er in vijftien stappen doorheen is. Nog preciezer: eigenlijk is het een veredelde rotonde. Het parkje is licht verhoogd en bestaat uit een cirkel naaldbomen, een cirkel loofbomen en een rondje van banken. In het midden staat een standbeeld gewijd aan ‘le petit prince’. Hoog op zijn planeet, al treurig kijkend naar zijn bloem, zweeft de kleine prins boven de andere planeten, ook elk bewoond door een personage uit Saint-Exupéry's boek. Soms komt een duif hem vergezellen. Maar de duif heeft weinig aandacht voor de kleine prins en vlijt zich slechts naast hem om zich te poetsen en om wat verfrissend water tot zich te nemen. Verder heeft de duif het te druk om zich met de kleine prins te bemoeien. De duif heeft een vrouwtjesduif op het oog, die voorlopig maar niet wil vallen voor zijn charmes. En dat terwijl de duif zich zo prachtig opgedoft heeft. Deze duif lijkt in de verste verte niet op een van de stadsduiven die in Rotterdam rond de Bram Ladage lopen. De veren zijn glanzend schoon, zijn poten baby roze en het ziet er naar uit dat zijn tenen (die alle nog aanwezig zijn) een pedicure behandeling hebben ondergaan. De duif is ijdel en koert zijn trots vanaf de kleine planeet.

Maar meneer de duif is niet de enige die in dit kleine stukje oase, midden tussen stoffige drukke verkeersaders, kan pronken. Dames kunnen er ook wat van. En dan bedoel ik niet de vrouwtjesduiven, maar uiteraard de vrouwtjesmensen, die zich hier kennelijk altijd in een groepje voortbewegen. Zodra zij merken dat het andere geslacht, met z’n drieën al wijdsbeens op een bankje gezeten en zonnebloempit kauwend, hen tot onderwerp van ‘gesprek’ maakt, gaat de neus fier omhoog. Het ‘gesprek’ is voornamelijk non verbaal en bestaat uit blikken en knikken. De hakjes klakken synchroon, terwijl de pas iets vertraagd is, want voor je het weet ben je het parkje immers alweer uit. Bij de dames dansen de haren van links naar rechts. Bij de heren zwiepen de grote neuzen* van boven naar beneden. Terwijl dit paringsritueel bij de duiven het nodige geluid met zich meebrengt, zijn de jongelieden muisstil. Pas als ze uit elkaars blikveld zijn verdwenen komen de lippen los en keert de ontspannen sfeer terug in het verkoelende parkje.

*Over Georgische neuzen zou ik eigenlijk een aparte blog moeten schrijven. Alleen is een beschrijving in dit geval nooit zo beeldend als de werkelijkheid en voel ik me gegeneerd om te vragen of ik een foto mag maken van iemand’s fascinerende neus. Om de een of andere reden lijkt het leeuwendeel van de Georgische mannen geschapen te zijn met een grote tot zeer grote neus. Ik vraag me af of ze er trots op zijn of dat de plastische chirurgie hier een winstgevende business is.

Oud & Vertrouwd

Mist u ze wel eens? Die okergele connexxion bussen. Uit ons straatbeeld zijn ze verdwenen, maar hier vullen ze massaal de straten. De bussen zijn weliswaar wat ouder geworden, wat gammeler en wat kapotter, doch immer herkenbaar. Vooral de nederlandstalige informatie doet herinneren aan het vorige bestaan van de bus. Zo is er ov-informatie beschikbaar met het bijbehorende 0900 nummer, zijn de zitplaatsen bestemd voor invaliden nog keurig aangegeven en is het verboden te roken in de bus. Ook staan er spreuken waarvan ik niet meer wist dat die de bus sierden. “ Opstaan voor iemand misstaat niemand”. Verder worden de gedragsregels in de bus nog een keer op een rijtje gezet, waaronder dat zwart rijden wordt bestraft met een boete van € 35. Dit betekent dus dat deze kanariegele bussen tijdens het eurotijdperk gewoon nog in Nederland reden. Het voelt veel langer geleden.

Overigens kan zwart rijden hier niet. Elke bus is bemand met een controleur, herkenbaar aan de bijpassende gele polo’s. Tickets worden per rit gekocht bij een muntjesautomaat in de bus voor een bedrag van veertig cent (€ 0.17). Naast muntjes kan men ook een speciale betaalkaart scannen, maar slechts weinigen bezitten er een. Hierdoor ontstaat er het grote nadeel dat niet iedereen gepast geld bij zich heeft. Daarnaast bestaat de lari ook in papiervorm, die het apparaat niet accepteert. De controleur is daardoor voornamelijk bezig met het vragen naar wisselgeld bij buspassagiers. Het zou handiger geweest zijn als hij zelf de tickets verkocht en een buidel met wisselgeld had. Of bestaat dit muntjessysteem juist voor de veiligheid van de controleur of als anti-corruputie? Praktisch is het niet, maar het houdt de controleur bezig en creërt zodoende werkgelegenheid.

Kauwgomballenboom

Toen ik vroeger op kamp ging, hadden we altijd een liedboek bij ons. En als de avond aanbrak en het kampvuur begon te knetteren, zongen we met zo’n allen uit volle borsten de liederen uit dit boekje. Eentje ging over een kauwgomballenboom- midden in het tuintje van mijn oom. En die kauwgomballenboom met kauwgomballen in alle kleuren van de regenboog sprak tot de verbeelding. Ik ging er altijd vanuit dat deze boom slechts in kinderliedjes en prentenboeken bestond totdat men mij vertelde dat er in de bossen rondom Borjomi kauwgom aan de bomen groeit. Dit moest ik uiteraard zien en proeven. Al een week was ik in opperste stemming en eenieder die het maar horen wilde, vertelde ik over de ecologische, biologische, natuurlijke, vers van de boom, kauwgom in Borjomi. En zo stond ik gister voor de kauwgomboom. Hoewel ik niet in verschillende cellofaan verpakte snoepjes verwachtte, had ik ook niet een dood gewone spar verwacht. De kauwgom, zo lyrisch bezongen in het kinderliedje, was hier gereduceerd tot hars aan een spar. Het zou nooit bij me opkomen een stuk plakkerig geelkleurig boomtraan in mijn mond te stoppen, maar nu moest ik wel. Want ik was hiervoor speciaal naar Borjomi gereden. Met tegenzin stopte ik ‘de kauwgom’ in mijn mond al vurig hopend vurig dat het toch een zinderende sensatie aan smaken zou openbaren. In het begin was het een korrelige zanderige substantie. Daarna maakte het slijm het geheel wat weeïger en kwam de harssmaak vrij. Na een minuut was deze onaangename smaak verdwenen en werd ‘de kauwgom’ taai. Niet precies wat ik er van verwachtte en niet iets om aan te raden. Eigenlijk kan ik concluderen dat ik tot op heden nog nooit een echte kauwgom(ballen)boom heb gezien.

Dronkemans overpeinzingen

Het is half een ’s nachts en het is volle maan. Een okergele maan, licht verschuilt achter dunne nevel. Vanavond was een drukke avond. Een avond waar ik vele nieuwe mensen heb leren kennen: van ambassadeurs en ministers tot MBA spelers uit de USA en goede vrienden. En kennis maken betekent in Georgië de nodige liters alcohol. Zo gaat er tijdens het tafelen gerust 500ml wodka per persoon doorheen. Eigenlijk best vreemd dat men in dit land der wijnen altijd weer de wodka of chacha gebruikt om te toosten. En als er al wijn op tafel staat, dan is het de bedoeling om ook deze in één teug te legen. Tsja, er wordt best wel wat van je verwacht als je tafelt. Op momenten wanneer men toost op het geweldige Georgië, rijzen er vragen bij mij naar boven. Is dit land zo geweldig en waarom dan? Zou ik er voor langere tijd kunnen wonen? Ik betwijfel het. De mensen zijn aardig, maar is dat genoeg? Hoe zit het met toekomstperspectief, economische en politieke zekerheid, sociale zekerheid en medische zorg? Vragen waar ik nu geen antwoord op heb.
Sommigen zeggen dat alcohol de tong losser maakt, maar dat geldt niet voor schrijven. Het is tijd voor mij om mij onder de dekens te vlijen en me voor te bereiden op morgen. Op de herdenkingsdag van 1 jaar na de oorlog tussen Georgië en Rusland. Slaap zacht.

Wonderlijke tocht naar Shatili

Op vijf uur rijden van Tbilisi bevindt zich het dorpje Shatili, verborgen achter bergen, watervallen en alpenweides. Een andere wereld, een wonderlijke wereld. Een overweldigend spectakel. Natuur op zo’n schoonst. Flora en fauna in volle pracht en praal. Ik stond versteld. Ik was verbaasd. Ik was overdonderd. Ik waande me in een sprookje of in een documentaire van discovery. Nog nooit had ik de natuur op zo’n prachtige manier ervaren.



Ruige bergen met pieken op 3000m. De lucht is er ijl, de wolken nabij en de afgrond diep. Het uitzicht weergaloos. Het ruikt er lekker, zo fris en zuiver. Iets lager bevinden zich de alpenweides. De wind aait het grasgewas, die fluweelachtig oogt. En daarin verspreid een dansend tapijt aan bloemen; klavers, klaprozen, distels, boterbloemen, madeliefjes, vergeetmenietjes en talloze andere.


Als je deze alpenweide zou kunnen eten, dan zou ik graag een hapje of twee willen nemen. Het zou me vast heerlijk sappig smaken. Het zou proeven naar een superieure baverois, die je enkel bij de locale pattisserie in kleine Franse dorpjes vindt. En de vlinders zijn als de kers op de taart. Of het is als een jonge haring, die smelt op je tong. Hmmm. De geuren liegen er in elk geval niet om. In het beemd dwalen schapen, koeien en paarden. Dit is wat ik puur ecologisch biologisch noem. En hoog aan de horizon vliegt een adelaar, te herkennen aan zijn schelle kreten.



Lager het dal in klettert het water. Smalle watervallen met ijskoud water monden uit in kabbelende rivieren. In de rivier zwemt forel. Aan de voet van de berg liggen keien vermengd met gruis. En als je goed zoekt zijn er echte kristallen onder te vinden.Er zijn plekken waar waarschijnlijk in geen honderd jaar een menselijke voet heeft gestaan.




Shatili zelf is een dorp bestaande uit 62 torens, ontstaan ergens in de 11de eeuw. In haar hoogtijdagen woonden er 75 gezinnen. Maar in de jaren 50 werden de bewoners door de communisten weggestuurd, omdat er in deze omgeving geen kolchoz opgericht kon worden. Hoewel de bewoners meerdere malen probeerden terug te keren, werden ze tegen gehouden en viel het dorp in verval. Pas met de val van de Sovjetunie trok het nageslacht van de oorspronkelijke bewoners terug en bouwden zij een nieuw Shatili. Sinds acht jaar is men bezig met de restauratie van het oude complex en begint het toerisme langzaam op gang te komen.


Voor meer foto’s zie facebook
Voor ultiem gevoel: lees deze blog, terwijl Rod Stewart op de achtergrond zingt.
Vooraankondiging: als het goed is ben ik vrijdag 7 augustus (een jaar na de oorlog tussen Georgië en Rusland) te beluisteren op de radio in BNN Exit Holland om 21:30 Radio 1.
Voor meer info over de nasleep van de oorlog, een goed artikel van Ivan Krastev.

Nardi ofwel Backgammon

Aan de Middellandse Zee kleuren oude mannen met petten, die hun kale kop bedekken, op houten krukjes gezeten het straatbeeld, terwijl ze backgammon spelen. In Turkije zie je zwart besnorde mannen met in hun ene hand een turkse koffie en in de andere de dobbelstenen over het speelbord van backgammon hangen. En ook in Georgië zie je mannen, van elke leeftijd, die in hun hart nog jonge jongens zijn, bij wie het verlangen om te winnen nog immer heerst, op pleintjes, in parken en bij cafeetjes zich verzamelen boven een nardi bord. Ik ben er langzamerhand ook aan verslaafd, maar moet helaas vaak het onderspit delven. Het zit de Georgiërs in de genen. Ze krijgen het met de paplepel ingegoten. Ze twijfelen nooit over een zet en hoeven hun zetten niet te tellen. Elke combinatie, die de ogen van de dobbelsteen biedt, kent bij hen een vast patroon aan zetten. Hoewel je op straat alleen mannen de tijd ziet verdrijven achter dit speelbord, ook de vrouwen kennen het spel. Toch wordt het gezien als een ‘mannensport’. Mijn zusje heb ik al bekeerd, maar ik wil meer. Zou het niet mooi zijn als er voortaan ook in Nederland oma’tjes op rollators gezeten met haar in een wit kort krullend permanentje eropuit trekken om straathoeken, parken en pleintjes te sieren met hun nardi spel?

Aan de grens

Vorige week zwom ik vlak bij de Turkse grens. Dit weekend stond ik op 1 km van de Russiche grens en wel de grens bij Tsjetsjenië. De grens is gesloten en aan Russiche kant met mijnen bezaaid. Daarom alleen een foto van vlakbij. Ik kon ze bijna ruiken...

Georgische folklore

Wat het Bolshoi in Rusland is, is Sukhishvili in Georgië. Alleen dan in de folkloredansen. Elk optreden neemt het publiek mee langs alle provincie’s die Georgië rijk is, verbeeld door de bijbehorende locale dans, klederdracht en muziek. Dit gezelschap geeft al dansend een reis door Georgie weg. Op het internet las ik dat hun verhaal wordt omschreven als “the story about fight, suffering and heroism of Georgian nation!..portraying the Georgian soul!.” Het ensemble is wereldberoemd en schijnt in alle continenten te hebben opgetreden. Bof ik even dat ze tegelijkertijd met mij in Batumi waren. ’s Ochtends vertelde een Russische vrouw mij over haar ervaring de avond tevoren in het theater. Dat het ongelooflijk is. Dat ze zo blij was dat ze eindelijk dit gezelschap in levende lijven had gezien. En dat ik er zeker heen moest. Hun laatste voorstelling in Batumi zou die avond zijn. Zitplaatsen waren er niet meer, maar voor 5 lari kon ik een sta plek kopen. En zo bevond ik mij die zaterdag avond de 18de in de schouwburg van Batumi kijkend naar een optreden van het wereldberoemde Sukhishvili ballet.

Het doek gaat open en achter op het podium zitten acht muzikanten, waarvan drie percussie. Verder geen decor. De ritmische muziek zwelt aan en 24 mannen en 9 vrouwen snellen het kleine toneel op. Het toneel is te klein voor het immense gezelschap, maar deze 33 dansers zorgen al voor een verbazingwekkende show. Folklore is erg specifiek - je moet er van houden. Meestal gaat mijn voorkeur uit naar andere vormen van ballet, maar dit optreden heeft wel wat spectaculairs. Juist het feit dat 33 dansers tot in perfectie synchroon bewegen geeft een indrukwekkend schouwspel. En met spectaculairs bedoel ik; rook, messen, vuur en zwaarden. Al dansend en springend vallen de mannen elkaar aan, een soort van zwaarddansen, terwijl de vonken in het rond vliegen. Het is inspannend, want na een paar minuten hebben de mannen rode konen en drupt het zweet langs hun haar. Af en toe doet het geheel meer aan acrobatiek dan aan dans denken. Het is macho, het is woest en het is stoer. Ik kan me goed voorstellen dat kleine jongetjes hier wel graag op ballet willen. Vrouwen zweven als feeën over het podium. Daar waar de tenen van de vrouwen onder lange rokken verhuld zijn, gebruiken de mannen ze voor onnatuurlijke poses. De tenen lijken wel naar binnen geknakt. Ik probeer mijn tenen in zo’n positie te krijgen, het lukt niet want halverwege doet het al pijn. Laat staan als je erop staat te springen! Of ik het aan zou raden? Ieder heeft zijn eigen smaak. Het is zeker een groot duizelingwekkend festijn en bekijk vooral het volgende promofilmpje. Lijkt het je wat? Ze zullen vast een keer naar Nederland komen.

Aan de Zwarte Zee

Daar aan de Zwarte Zee - waar het water kristal helder is, daar waar kiezelstranden blinken, daar waar palmbomen pronken, daar waar strandtenten wenken. Daar aan de Zwarte Zee, waar afhankelijk van het jaargetij je dolfijnen, kwallen, vissen en mosselen bij moet denken. Daar is de zomer op zo’n best. Daar kun je in volle teugen genieten van al dit pracht en praal al zittend op een rotsblok, wegdromend kijkend over de zee, terwijl in de verte de Turkse kust lonkt en de geur van vers gebakken mosselen je geurzintuigen prikkelt.

Aan tafel zitten toosten en dineren, dat is waar Georgiërs goed in zijn. Het zijn de Bourgondiërs van de Zwarte Zee. Toosten op gisteren. Toosten op vandaag. En toosten op morgen. Dit al onder het toeziend oog van de Tamada, die het tempo bepaalt. Zo kan men makkelijk uren doorbrengen, terwijl de ene lege chacha fles wordt vervangen door de andere.

En als er geen tafel in de buurt is, dan verzint de Georgische levensgenieter wel een creatieve manier om de goddelijke spijzen van de Zwarte Zee te nuttigen. En zo gebeurde het dat op een vroege zondagochtend, na de avond tevoor zwaar te hebben getafeld, twee Hollandse meiden en twee Georgiërs uit een busje stapten in Sarpi. In plaats van de menigte te volgen naar het kiezelstrand, waagden zij hun leven over rotsen en klippen. Als jonge berggeiten sprongen de Georgische mannen over de keien, als bibberende konijnen volgden de meiden. Telkens bleek dat het eindpunt achter nog één steile klif lag. En eenmaal daar begon het echte werk pas. Er moest gejaagd worden. En wel op mosselen. Gewapend met mes en plastic tas doken de Georgische mosselmannen de Zwarte Zee in. Menig onderwater rotsblok werd ontdaan van zijn mosselbekleding. Een tasje vol was de oogst.

En wat is er nu beter dan de prooi ter plekke te boenen en op te bakken. Terwijl de een zich over de mosselen ontfermt, wakkert de ander een vuurtje aan. De meiden vinden dit allermachtig prachtig en kijken vol lof toe. Het vuur brandt al lekker en de mosselen sidderen in de pan.De bierfles (plastic, inhoud 2 liter) wordt aangebroken en het feest aan de Zwarte Zee kan beginnen.

Wist je dat?

- het Georgische alphabet 33 letters heeft
- er geen hoofdletters zijn
- er drie verschilende 't'zijn
- combinaties met vier medeklinkers heel normaal zijn
- je als stotteraar waarschijnlijk georgische wodka (chacha) in plaats van thee krijgt (chai)
- je als Nederlander hier je tong over breekt
- er zowel een lari munt als lari briefgeld is
- dit ook geldt voor de 2 lari
- de vijftige cent zelfs twee verschillende munten heeft
- dit allemaal erg verwarrend is
- je een muts op moet naar het strand als de zon aan de zenit staat
- het moederinstinct van anderen je van alle kanten belaagt
- je toch echt jong moeder moet worden hier
- warm water een grote luxe is
- dat ookal als het 40 graden buiten is, een koude douche koud blijft
- de Georgische keuken heerlijk is
- aan tafel zeker de chinkali niet mag ontbreken
- er veel zwerfhonden zijn
- de Georgische vlag wit met rode kruisen is
- het in Georgië heel normaal is om met 17 personen op 80 vierkante meter te wonen
- er in Tbilisi een George W. Bush straat is
- mama papa in het Georgisch betekent
- de service te wensen overlaat
- terwijl de gastvrijheid uitzonderlijk is
- Sandra Roelofs hier woont
- zij ook Nederlandse is
- gouddetectors hier verboden zijn
- stroopwafels hier een gat in de markt kunnen worden
- dit nog maar één procent is van alle wistje datjes die Georgië te bieden heeft.

Bedelaars

“ Beken het maar, één cent heb je zeker wel,” lispelt een achtjarig meisje, terwijl ze je met grote bruine reeën ogen aanstaart. Diepe donkere blik, overgoten met ironie. Ovaalvormige ogen, die veel gezien hebben. Het meisje zucht vermoeid. - Hoe lang zouden haar dagen zijn? Zou ze daadwerkelijk afhankelijk zijn van die ene cent? Zou ze tot een bende behoren, zoals in Slumdog Millionaire zo duidelijk is geschetst? - Het kind wiebeld ongeduldig van haar ene been op haar andere, van haar ene blote voet op haar andere, die zich verhullen onder haar rafelige, smoezelige overal. Haar ene hand heeft ze als een kommetje gevouwen en schudt die op en neer. Met haar andere hand veegt ze van stof dof geworden zwart grijs haar uit haar gezicht. En alsmaar blijft die blik je doorboren.Wat te doen? Haar geld geven, iets te eten kopen of negeren? Elke keer twijfel ik weer en weet ik dat die ene lari eigenlijk niets oplevert. Ik hoop dan vurig dat op een gegeven moment de Georgische regering zijn zich over haar lot zal ontfermen.

De wijk waar ik woon, Vake, wordt beschouwd als een gegoede buurt. Daardoor zijn er veel bedelaars te vinden. Ze belagen auto’s, die voor het stoplicht staan te wachten. Zitten op straat met een heiligbeeldje. Spreken het winkelend publiek aan. Zo hebben een broer en zus de straat voor mijn huis als werk terrein. Als je voor de groenten en fruit kraam van Populi staat, sluipen ze op je af en omringen je. Terwijl de medewerkers hun wegjagen, hebben ze soms wel geluk. Zo zag ik gister hoe broer en zus van een dame van stand beide een munttstuk kregen. Alleen kreeg het meisje 2 lari en het jongetje 1 lari. Drama. Het broertje liep rood aan van woede, begonnen te stampen en te huilen omdat dit onrechtvaardig is. Met moeite kreeg zijn zus hem weggesleurd, voordat de scene nog genanter werd, maar haar twee lari stuk had ze mooi wel al veilig weggeborgen.

SATC: Samen (Femke & Lija) @ the city

We liggen op een tijgerprint laken. De laptop op schoot. De cocktail afwezig. De hitsige Georgische mannen buiten de deur. Ze kunnen nog zo hard toeteren... Een oase van rust op 10 vierkante meter in een miljoenenstad, die Tbilisi heet. De geuniformde mannen lagen letterlijk in het park voor het oprapen (het beschermen van Joe Baiden wordt uiterst serious genomen). Of stonden in rijen van vier voor ons, ons niet uit het oog verliezend. Wij, samen, tegenover veertig soldaten. Als eerste vallen de grote neuzen op, wat mogelijk iets zou kunnen verhullen over de grote van een ander lichaamsdeel. We kijken verlekkerd. Vervolgens dwaalt onze blik af naar beneden en stuitten we op de mond. Strak gespannen, er mag geen glimlachje vanaf, want de soldaten zijn in dienst. Zodra Baiden voorbij is gereden, vliegen de ‘ghelloooo’ en ‘ghow are you’ je om de oren en lost de barricade op. Het park, zoals bijna het gehele centrum, is gesloten en wordt bewaakt. Alleen hoog geëerd Amerikaans publiek mag vandaag genieten van bezienswaardigheden. Maar voor charmante dames, die enkel met lieftallig glimlachjes en ‘I don’t speak Georgian’ communiceren, smelten protocolen en gaan tanks opzij. Stonden voor het park de soldaten strak in het gelid, in het park was de sfeer al meer ontspannen. Zo werd er gedronken, gerookt, gekaart en geslapen. Maar alleen al door het ruisen van onze rokken staakten zij al hun ‘bezigheden’ en plots konden wij ons wanen in een prive harem van geuniformde mannen. Hongerige blikken alom. Een overdosis aan testosteron vibes. Dit is zelfs voor ons te veel en we besluiten onze honger op een andere manier te stillen; twee witte wijn en een gatchapuri, alsjeblieft.

Nummerborden

Georgische nummerborden bestaan uit drie latijnse letters gevolgd door 3 cijfers. En dit levert vaak herkenbare combinaties op. Zo hebben vele nummerbord een televisiekanaal: BBC, ZDF, SBS. Of de afkorting voor steden: AMS, TBS, LED, NYC. Ook komen er gewoon korte woorden voor, die voor mij als Nederlander best grappig zijn. Zo reed WAT DAN voorbij en haalde DAN HOE weer in. Vaak kan men hier ook een nummerbord bestellen. Zelf zou ik dan wel LYA007 willen.

Strandvolleybal

Op tien kilometer afstand van Batumi en op 5 kilometer afstand van de Turkse grens ligt het dorpje Gonio. In de zomermaanden is het vergelijkbaar met de costa brava en heeft elke strandtent zijn eigen avondprogramma. Maar dat is voor toeristen. ’s Zomers komen ook alle kinderen en kleinkinderen van de inwoners hier vakantie vieren. Zo is er de ‘oude garde’, die al jaren het strand en bijbehorend volleybalveld in Gonio domineren. Maar dat betekent niet dat ze niet worden uitgedaagd door de jongens van een jaar of twintig, die staan te poppelen om het heft over te nemen. En deze battle speelt zich af op het volleybalveld. Als het spel in volle gang is, blijkt dat er een ware toeschouwerstribune is gevormd. Van alleen mannen en ik. De oude garde staat op winst. De jongeren verbijten zich en proberen extra energie te krijgen door al rokend te volleyballen. Voor mij onverstaanbarekreten vliegen over het veld. Als de bal buiten het speelveld belandt, dan staat daar al de jongste ‘garde’ van 5 tot 8 jarige knulletjes klaar, die hun eigen strijd uitvechten om de bal terug te brengen bij de grote jongens. Als de strijd is gestreden en de oude garde hun plek en recht als oudste op het volleybalveld hebben geprolongeerd, lopen ze met z’n allen, elkaar al op de schouderkloppend, richting een hutje om daar hun overwinningsjoint te roken. Een echte mannenaangelegenheid en dus duik ik lekker de zwarte zee in.

Roadtrip Tbilisi – Batumi

De reis van Tbilisi naar Batumi is er een over 400 km, langs gebergtes, dwars door valleien, langs kilometers verlaten gebied, akkers, wijngaarden, bossen en over beekjes, voorbij kerken, ontmantelde sovjet fabrieken en ruïnes, langs dorpjes en de grote steden Gori, Kutaisi en Ozurgeti. Het is een lange tocht daar 90 km toch eigenlijk wel de max is. Het is een gevaarlijke tocht daar Georgiërs er hun eigen rijgedrag op na houden. Soms zult u zich afvragen: “ Dit is toch een eenbaansweg?”. De wegmarkering, die meestal wel aanwezig is, spreekt vaak een andere taal dan de weggebruikers. Als u ooit deze route aflegt, kijk dan vooral goed om u heen, want er is van alles te zien. Zo loopt er het volgende los op en langs de weg: koeien, varkens, paarden, honden, ganzen, eenden, kippen, mensen en als laatste zijn er altijd nog de spelende kinderen. In Nederland of Frankrijk kom je zo af en toe wel een bordje tegen die waarschuwt voor loslopend vee, maar uiteindelijk kom je ze niet tegen. Hier wordt er om de 5 kilometer voor gewaarschuwd en kun je er zeker van zijn dat een van bovengenoemde dieren dezelfde weghelft gebruikt als jij. Een ander interessant bord is de afstandsaanduiding. Op meerdere plaatsen neemt het aantal af te leggen kilometers toe, terwijl je toch echt vooruit bent gegaan.
Tevens wordt er langs de weg van alles verkocht, zowel in bewoond als onbewoond gebied. En in elke streek worden producten/ goederen verkocht, die typerend zijn voor dat gebied. In volgorde van verschijning kan het volgende aangeschaft worden; groente & fruit, brood, mais, honing, hangmatten, manden, aardewerken potten, fruit & groente en tot slot strandspullen. Onderweg reden we langs een ielle man van in de veertig op blote voeten met enkel een hakbijl. Waar zou die vandaan komen en waar zou die naartoe gaan? Even later reden we langs runderen, die bij de horens waren gevat en voor een sleepcontructie waren gespannen om zo boomstammen te vervoeren.
Langzaam begon het te schemeren en rond 21 uur was het pikkedonker. Geen verlichting op de koplampen na, terwijl het wegdek zo af en toe te wensen overlaat, haarspeldbochten geen uitzondering zijn, vrachtwagens volop gebruik maken van de tegenovergestelde route en kippen( en andere dieren) nog niet op stok gaan. Zo af en toe reden we langs een fietser, wat mij deed beseffen hoe belangrijk het is om licht op je fiets te hebben. En als de donkerte niet voor genoeg spanning zorgde, begon het zo nu en dan ook te onweren en te bliksemen. Het werd echt eng toen een hond onverwachts de weg overstak, waardoor de auto moest uitwijken naar de andere baan, terwijl er een vrachtwagen, wiens koplampen steeds meer verblinden, al toeterend op volle vaart dichterbij kwam. Op het nippertje lukt het terug te zwiepen naar de eigen weghelft. Terwijl het gebeurde zat ik van angst verstijfd in mijn stoel en kon ik enkel waarnemen. Eenmaal gerealiseerd wat er gebeurde en terwijl de schrik nawerkte, moest ik een traantje wegpikken van angst en heb ik besloten deze route nooit meer in het donker af te leggen. Volgende week nemen we mooi de trein!

Vaarwel Coca Cola- Hallo Natakhtari

Bij frisdrank denk ik al snel aan de coca-cola, sprite en fanta's op deze wereld. Alle herkenbaar aan hun specifieke felle kleur en hoog suiker gehalte. En op een warme zomerdag is een fizzy drink met ijsklontjes zeer aangenaam. Hoewel deze frisdranken ook hier in Georgië te vinden zijn, laat ik ze links liggen. Er is hier op de markt namelijk een ander soort frisdrank, geextraheerd uit fruit. Alle vallen onder het Natakhtari concern. Zo zijn er de smaken sinaasappel, peer en druif. Maar de lekkerste zijn wel de cream en tarragon. Geen idee waar cream van gemaakt is en bij tarragon weet ik alleen dat het een grassoort is, waarbij het drankje er gif groen uitziet en doet denken aan absint. Maar wat een prikkelende zinderende sensatie als deze bubbels door je mondholte dansen. Werkelijk verfrissend. Zou ik marketing hebben gestudeerd, dan zou ik me vol overgave op een campagne storten om met deze limonade de Nederlandse markt te veroveren.

Ode aan Phoebe's Smelly Cat

O smelly cat, smelly cat. Dit verhaal speelt zich af op een avond, omstreeks klokslag tien op een terras van een authentiek bistro net buiten het centrum van Tbilisi. De sterren fonkelen. De buren zetten een Georgisch meerstemmig gezang in. Op tafel staan schalen gevuld met gatchapuri, salade, lavash, ginkali, gagtasgbili en een fles targun. De welriekende geur van deze spijzen zou totaal beslag moeten leggen op de zintuigen, maar deze worden afgeleid door het jammerlijke gemiauw van een zwerfkatje. Dit scharminkelige schepsel wrijft met haar gekromde rug langs de tafelpoot, terwijl ze zielsverscheurende kreten slaakt. Het beestje is klein, smerig en riekt onfris. Ik moet denken aan het liedje van Phoebe Buffay uit Friends. En neurie zachtjes: "smelly cat, smelly cat, it's not your fault". Terwijl ik deze ode zachtjes ten gehoren breng, komt het wezentje almaar dichterbij totdat ze bijna opschoot wil springen. Ze is vunzig, vuil en ze stinkt. Ze kijkt me doordringend aan. Ik zal Phoebe's vraag:" What are they feeding you?" beantwoorden; een heerlijk stukje smakelijk gagtasgbili. Met een schielijke sprong keert ze me de rug toe, grijpt het stuk kip vast en peuzelt het enkele meters verder op. Waarna ze de zelfde truc bij het volgende tafeltje uitprobeert.

p.s. interessant blijft wat de voedsel & warenauthoriteiten van dit diertje in een bistro vinden.

In overvloed

Het maakt niet uit of je over brede bouvelards of kleinere steegjes loopt, overal loop je langs een overvloed aan Populi winkels. Waar je kijkt zijn omwisselpunten. Van net aangeklede kantoorten tot schamele luiken met een bord exchaenge er boven. En elk omwisselpunt hanteert zijn eigen koers. Ik wacht op het moment dat er twee zijn met een dergelijk groot verschil, dat ik gewoon met winst geld van de ene valuta in de andere kan wisselen en weer terug. Over je gezondheid hoef je je ook geen zorgen te maken. Apotheken zijn 24/7 open. De pharmaceutische wereld is in handen van een aantal grote ketens. Binnen ziet het er allemaal steriel uit. De verkoopsters staan achter door glas afgeschermde toonbanken. Vaak gezellig met z’n drieën of vieren. Ook aan groenten en fruit geen gebrek. Op elke straathoek staat wel waar uitgestalt. Weliswaar niet overal even mooi bij Populi en niet overal hebben ze een elektrische weegschaal, maar overal zijn het puur natuurlijke producten. Zo zegt men. Een ander typerend verschijnsel voor de straten in Tbilisi zijn in zwart gehulde oma’tjes met weggestoken grijs haar onder een zwarte doek, die ongepelde zonnebloempitten en hazelnoten verkopen. En als laatste is er een overvloed zonnepitschillen, die een spoor achterlaten van waar oma’tjes klant na aankoop naartoe is gegaan.

Katie Melua

Georgië is trots op haar beroemdheden. Zo ook op Katie Melua, ofwel gewoon Katie zoals ze haar hier noemen. Binnen no time waren alle kaartjes voor haar benefitconcert uitverkocht. Uiteraard was dat al lang voor mijn aankomst in Tbilisi. Toch wilde ook ik deze Georgische beroemdheid wel eens met eigen oren horen. Op goed geluk begaf ik me dinsdagavond naar het concertgebouw aan de Rustaveliboulevard. Wat een prachtige locatie voor een concert, daar waar normaliter de sterren van de hemel worden gedanst en gezongen. Gelukkig was ook hier om de hoek van het gebouw een mannetje te vinden met kaarten.

Iets verlaat vind ik een plekje op het tweede balkon, terwijl piece by piece al door het gebouw galmt. Uiteraard niet het plekje dat op het kaartje staat. De zaal, die helaas niet is voorzien van een airco installatie, is overladen met fans, belangstellenden en diplomaten. Ik ben blij dat ik meegenieten van de heftig zwiebende waaiers van de dames voor mij.

Op het podium staat Katie. Omringd door een vleugel, drumstel en basgitarist. Op de achtergrond worden wat licht bundels geprojecteerd. Heel bescheiden allemaal. Katie zelf is een spring in ’t veld, als een klein meisje huppelt ze over het podium. Haar stem is zuiver zoet. Ze draagt een zwart jurkje met een grote rode corsage. De verschillende chansons worden in het Georgisch door Katie uitgelegd en aan elkaar gepraat. Ookal is het slecht te zien vanaf het tweede balkon, het lijkt alsof haar ogen twinkelen. Na elk liedje bedankt ze de zaal met een verlegen uitgesproken didi madlobt. De zaal gaat echt los als Katie een bekend georgisch liedje uit een kinderfilm solo met slechts akoestisch gitaar ter gehoren brengt. Staande ovaties, zinderend bravo geroep. Katie wordt overladen met gladiolen, rozen, irissen, anjers.

Na afloop van het concert komt Georgisch tenor Burtjuladze naar voren om Katie te bedanken en vertelt dat Katie een huis heeft gekocht voor een arm gezin. Alle zevven kinderen en moeder komen het podium op en omhelsen Katie. Een aandoenlijk gezicht. Als toegift krijgen we nine million bicycles te horen. En dan zit het er na 1,5 uur echt op en moeten we de prachtige zaal verlaten. De spontane actie van een gokje wagen resulteerde in een mooie avond.

Vandaag treed Katie op in Batumi. Daar kan ik uiteraard niet bij te zijn. Maar terwijl ik ’s avonds door de afgekoelde straten van Tbilisi dwaal, schalt er uit elke geluidsbox Katie’s zoet meeslepende stem.

Boodschappen doen als verkoeling

Het zal nog wel even duren voordat ik gewend raak aan de hitte (als dit al gebeurt).

Binnen is het net uit te houden, dankzij mijn nieuwe beste vriend Mr. Crown. Een ventilator met drie standen, die voortdurend een rusitg brommend geluidje achter mij verspreid. Wat zou het heerlijk zijn als hij mij op de voet kon volgen. Maar zodra ik de straat op ga, bekoeld onze vriendschap, terwijl mijn behoefte juist dan oververhit is.

Het is wederom 33 graden, maar het voelt aan als 40. Ik begeef me alleen in deze hitte om boodschappen te gaan doen. Eerst even rustig de tijd nemen om te acclimatiseren. Gelukkig is er aan de overkant van de straat een Populi. Populi is een wijdverbreide supermarktketen. Herkenbaar aan de geel-oranje kleuren en de keurige uitstalling van groenten en fruit voor de winkel. Waarom de kleur oranje is opgenomen in het winkeldesign, wordt bij binnenkomst meteen duidelijk. Je loopt direct tegen een schap met brinta, havermout en cornflakes aan. Als je de hoek omgaat, staan daar de stroopwafels, jan hagel koekjes verpakkingen, pindakaas- en nutellapotten en de carvan cevitan limondaflessen. Het enige verschil is het prijskaartje dat wel 5 keer hoger kan zijn dan in Nederland. Ongelooflijk. Ik denk dat ik in de winkel de enige ben, die kan lezen wat er op de verpakking staat. Helaas is het assortiment beperkt en krijg ik het idee uitgebuit te worden. Daarom toch maar een bezoekje naar de enige grote hypermarket, de intermarche van Tbilisi, Goodwill te gaan.

En wat een beloning is dat. Wat een heerlijk koel temperauurtje hangt daar, alleen daarvoor is het al de moeite waard. Je hebt er echt alles. Op een ding na. Verse melk. Spring je een gat in de lucht als je het in de intermarche tegenkomt, hier komt het gewoon niet voor. Het verzuurt te snel. Hopeloos vraag ik of het misschien ergens anders te krijgen valt – want wat zou men dan eigenlijk hier aan brinta hebben?- maar een Engelse medeshopper verteld me glimlachend: “ Verse melk kom je niet tegen- hier in Tbilisi. Je bent hier zeker nieuw.” Verslagen ga ik in de rij voor de kassa staan. Geen melk. Maar mijn teleurstelling wordt al snel omgezet in verbazing. Mijn aankopen worden namelijk netjes, per categorie (groenten&fruit/ vleeswaren/ granen etc) in plastic zakken gestopt. Meteen gaat het door me heen wat een service, wat een verspilling, wat een ineffeciëntie, wat een verborgen werkloosheid. Maar aan de andere kant, deze meisjes (het zijn alleen maar meisjes) hebben teniminste wel werk.

Betreffende de melk, ondertussen weet ik hoe ik aan mijn melk kan komen. Vroeg in de ochtend trekken oude oma’tjes uit nabijgelegen dorpen de stad binnen om de zeer verse melk van hun kostbare koe te verkopen. Hitte of geen hitte, voor een heerlijk glas melk ga ik morgen opzoek naar de oma’tjes en laat ik Mr. Crown achter.

p.s. een enorm voordeel van deze hitte is dat je was binnen 30 minuten kurkdroog is.

Geland

"This is your captain speaking" schalt het door het vliegtuig. De reis Amsterdam- Tbilisi van vliegtuigmaatschappij Airzena is ondertussen 1,5 uur gaande. We vliegen op schema, terwijl we toch echt een uur later dan gepland opstegen. Het vliegtuig zit bomvol. Sommigen slapen, sommigen drinken een fles Jack Daniels leeg en weer anderen zingen uit vollen borst het Georgische liefdeslied 'Suliko'. Gezellig.

En inderdaad, met een uur korter vliegen, landen we op tijd op Tbilsi Airport. (Waarom kan het niet altijd zo snel...Hebben we dan meer brandstof verbruikt? Is het gevaarlijker? Ik weet het niet.) De douane heet me van harte welkom en wenst me een uitzonderlijk goed verblijf in Georgie toe en ik sta buiten. Buiten in de smeltende hitte. Pff, 33 graden in toch echt wel warm.

Nieuwe avonturen

Het is alweer bijna een jaar geleden dat ik Sint Petersburg vaarwel heb gezegd en dat ik mijn laatste blog heb geschreven. Hoogste tijd om het bloggen weer op te pakken. En wat is daar nu een betere gelegenheid voor dan een reis naar Georgië.

Afgelopen april ben ik voor 10 dagen in Tbilisi geweest. Het land is nog herstellende van de oorlog in augustus 2008. De noodwoningen rondom Gori zagen er uit als een vol bungalowpark. Ik vond het bijzonder om te zien dat ze die woningen zo snel uit de grond hadden gestampt. En in Gori zelf (de stad waar de Nederlandse journalist Storimans is omgekomen), waar hevig gevochten was, was niets te zien van de gruwelijke gebeurtenissen 8 maanden geleden. Op de terugweg naar het vliegveld moest ik een barricade midden op de Rustaveli boulevard (hoofdstraat van Tbilisi)omzeilen. De oppositie had hier zijn plek voor het parlementsgebouw ingenomen voor dagenlange protesten. En dit werd dag en nacht bewaakt.

Precies 3 maanden later, vertrek ik op 11 juli voor een maand naar Georgië. Ik zal daar zowel in Tbilisi, als in Batumi verblijven. Wat dit voor steden zijn, wat voor sfeer ze uitstralen en wat er te beleven valt, zal ik vanaf daar met jullie delen.
Ik benieuwd wat voor avonturen Georgië in petto heeft.